عوامل موثر بر توان جنسیزوفا درختچه ای است پایا با ساقه های منشعب که ارتفاع آن تا ۶۰ سانتیمتر می رسد این گیاه بحالت خودرو در نواحی جنوب اروپا، ایران ، هند ،ترکیه و شوروی می روید . برگهای آن کوچک، خط در ، نوک تیز و سبزرنگ است که بسیار معطر می باشد .گلهای آن آبی و گاهی سفید اند که در انتهای ساقه ظاهر می شود
برگهای زوفا دارای طعمی تند و مطبوع می باشد . ماده ای شیمیایی که در آن وجود دارد بنام هیسوپین معروف است . در زوفا همچنین حدود درصد اسانس وجود دارد .
سرفه و ناراحتی های ریوی را برطرف می کند .نرم کننده سینه است خلط آور است معده را تقویت می کند نفخ شکم را برطرف می کند ادرار آور است داروی مفیدی برای مداوای آسم است اشتها را زیاد می کند برای رفع کم خونی مفید است افسردگی را برطرف می کند برای درمان صرع مفید است برای التیام زخم برگهای زوفا را له کرده و روی زخم بگذارید برای درمان تب خال مفید است و کسانیکه تب خال می زنند باید از دم کرده زوفا استفاده کنند .در قدیم از زوفا برای سقط جنین استفاده می کردند درد شکستگی را می توان با کمپرس زوفا آرام کرد
هلو 
آویشن
سیاه دانه